بیماری پارکینسون با روش های درمانی و طب مکمل

این محتوا راجع به بیماری پارکینسون با روش های درمانی و طب مکمل همچنین نشانه ها و علایم آن، راه های تشخیص است.همچین شما می توانید مقالات بیشتری را در وبلاگ کامجوطب مطالعه کنید.

پارکینسون با روش های درمانی و طب مکمل

بیماری پارکینسون

بیماری پارکینسون شایع‌ترین نمونه از خانواده بیماری‌های تحلیل برنده عصبی است که با درجاتی متغیری از پارکینسونیسم ( شامل کاهش و آهسته شدن حرکات لرزش زمان استراحت کشیده شدن پاها بر روی زمین در هنگام راه رفتن و خم شدن قامت) شناخته می شود. بیماری پارکینسون در اثر از بین رفتن سلول های رنگدانه ترشح کننده دوپامین واقع در بخش متراکم ماده سیاه ایجاد می‌شود.

نشانه ها و علایم

اغلب نخستین نشانه بیماری پارکینسون لرزش یک اندام به ویژه در هنگام استراحت بدن است به طور معمول لرزش از یک سمت بدن اغلب از یک دست آغاز می‌شود. لرزش همچنین می‌تواند بازوها و ساق ها پاها و صورت را در بر گیرد و سایر نشانه های مشخصه بیماری عبارتند: از سفتی اندام ها و تن، آهسته شدن غیر طبیعی حرکت ارادی یا فقدان حرکت و اختلال تعادل و هماهنگی بدن خستگی در ۵۰ درصد موارد وجود دارد.

ناتوان کننده ترین اختلال بیماری برادی کینِزی است که با تمام امور زندگی روزمره مانند راه رفتن بلند شدن از روی صندلی چرخیدن در بستر و پوشیدن لباس تداخل می‌کند کنترل حرکت های ظریف نیز مختل می‌شود که با کاهش مهارت های دست و نیز دست خط تظاهر می یابد بیمار دچار میکروگرافی میشود. یعنی دست خطی به شکل ریز تر از معمول و درهم و برهم و غیر خوانا در می آید تکلم با صدای آرام 《هیپو فونی》و افزایش بزاق، سایر تظاهرات مشکل ساز برادی‌کینزی بصل النخاعی هستند.

صدای بیمار خشن و مونوتون میشود لرزش استراحت با فرکانس ۴ تا ۶ هرتز و به طور معمول به شکل یک طرفه و ابتدا از قسمت انتهایی و از انگشتان مچ دست آغاز می‌شود و ممکن است نمایی شبیه تسبیح انداختن یا شمارش حبّ داشته باشد. معمولاً لرزش به قسمت بالاتر هم آن طرف گسترش می یابد و گاهی پیش از آنکه با گذشت یک سال یا بیشتر به سمت مقابل انتشار پیدا کند ساق پا را گرفتار می سازد ممکن است مدتی بعد لرزش در لبها زبان و فقر ایجاد شود ولی سر را مبتلا نمی کند.

سفتی به صورت مقاومت متحدالشکل نسبت به حرکت غیر فعال حول یک مفصل در تمام دامنه حرکت آن حس می‌شود و ظاهری شبیه به پلاستیک ایجاد می‌کند گسیختگی های منظم و کوتاه‌مدت مقاومتی حرکت غیر فعال ممکن است احساس چرخدنده ایجاد نماید. فرد معاینه کننده برای خم راست کردن موج یا آرنج یا پای بیمار با مقاومت زیادی روبرو می شود و مانند این است که می‌خواهد چرخ دنده را حرکت دهد ۲۹ را ناشی از اختلال تون عضلانی در قسمت انتهایی بازو و یا ساق ممکن است در اوایل بیماری بدون ارتباط با درمان به ویژه در بیماران جوانتر ایجاد شود همچنین دیستونی مزبور ممکن است در اثر درمان داروی پارکینسون برانگیخته شود.

🔴 بیماری پارکینسون نخستین بار به وسیله جیمز پارکینسون پزشک انگلیسی ( ۱۷۵۵_ ۱۸۲۴) در سال ۱۸۱۷ معرفی شد دکتر جیمز پارکینسون این بیماری را فلج و تکان 《shaking palsy》 دهنده نامید و بعدها این نام به فلج بالارونده تغییر یافت. سپس جین-مارتین شارکوت بیماری مزبور را 《بیماری پارکینسون》 نامید. تغییرات بیوشیمیایی زمین‌های مغز در این بیماری در دهه ۱۹۵۰ به وسیله دانشمند سوئدی، موسوم به  آروید کارلسون شناسایی شود و دانشمند مذکور به این دلیل جایزه نوبل دریافت نمود.🔴

دیستونی تقریباً در ۲۰ درصد موارد وجود دارد اختلال راه رفتن به صورتی برداشتن گام های کوتاه و کشیدن پا بر روی زمین و تمایل به چرخاندن تمامی بدن از علائم آشکار بیماری پارکینسون هستند راه رفتن با شتاب (تمایل جبری برای تسریع راه رفتن) علامت کلاسیک بیماری پارکینسون است که در نتیجه خمیده شدن قامت و کاهش رفلکسهای قامت به وجود می‌آید و موجب می‌شود

بیمار در تلاش برای رسیدن به مرکز ثقل بدن شتاب‌زده راه برود 《انجماد》 راه رفتن از علایم بیماری پارکینسون پیشرفته تر است و به طور شایع در شروع حرکت روی می دهد و به شکل تردید در شروع حرکت تظاهر می یابد این وضعیت هنگامی که بیمار تلاش می کند تغییر مسیر دهد یا دور بزند و در زمان ورود به یک فضای باریک مانند درگاه ساختمان ایجاد میشود

اختلالات تعادل و وضعیت بدن هم و کش کردن قسمت بالای تنه و تمایل برای خمیده نگه داشتن بازو و تغییر در وضعیت انگشتان و دستها در هنگام راه رفتن شایع هستند ناتوانی در بلع ممکن است شود و در نتیجه محتویات مری آن وارد ریه ها شوند و ذات الریه روی دهد بیماری شکل ماسک مانند در می آید و بیمار در هماهنگ کردن حرکات بدن دچار اشکال می شود حرکت های کمکی بدن مانند جلو و عقب رفتن بازوها در هنگام راه رفتن و نیز حرکت های خود به خود کاهش پیدا می کنند.

⚠️ نکته🔻لرزش خوش خیم اولیه بدون علت مشخص ممکن است با بیماری پارکینسون اشتباه شود ولی در این نوع ارزش علائم دیگر وجود ندارند و لرزش ویژگی‌هایی دارد که آن را از بیماری پارکینسون افتراق می دهند از جمله اینکه لرزش مزبور اغلب با داروهای مسدودکننده بتا (مثل پروپرانولول) بهبود می یابد و برخلاف بیماری پارکینسون در حال استراحت لرزش وجود ندارد و با قرار گرفتن دستها در حالت کشیده لرزش تشدید میشود.

 علایم غیر حرکتی بیماری پارکینسون عبارتند از:

افسردگی و اضطراب، اختلال شناخت، اختلالات خواب، اختلالات حسی و درد، کاهش حس بویایی و اختلالات عملکرد خودکار. بعضی از این اختلالات مثل کاهشی بویایی، افسردگی و اختلالات خواب ممکن است مدتی قبل از شروع علایم حرکتی وجود داشته باشند. چرب بودن پوست و دراماتیت سبوروییک (شوره)، بی اختیاری ادرار، شب ادراری، کاهش عملکرد جنسی و کاهش وزن از جمله اختلالات سیستم خودکار هستند.

علایم حسی اغلب به صورت حس ناراحت کننده بی‌قراری داخلی تظاهر می یابند درد و ناراحتی انتهاها می تواند نشانه قابل‌ملاحظه‌ای باشد یا هنگام کم کردن تدریجی داروهای ضد بیماری پارکینسون روی دهد بعضی از بیماران دچار کوتاه شدن تنفس بدون وجود بیماری قلبی تنفسی زمینهای می شوند اختلال در حساسیت کنتراست بینایی یز رنگ دوبینی و اختلال در کنترل حرکات چشم روی می‌دهد اختلالات خواب در بیماری پارکینسون شایعه اند.

بیماری پارکینسون تقریباً در یک درصد افراد بالای ۶۵ سال روی می‌دهد و بالاترین میزان سن شیوع آن در دهه ششم زندگی است عوامل ژنتیکی اثبات شده ای برای بیماری وجود ندارد در سال های اخیر تعدادی جهش ژنتیکی اختصاصی که موجب بروز این بیماری می شوند در بعضی جوامع خاص مثل مردم ایتالیا کشف شده است که البته تعداد ناچیزی از موارد بیماری را تشکیل می دهند

احتمال وجود بیماری پارکینسون در بستگان فرد مبتلا بیشتر است ولی این به آن معنی نیست کی بیماری حتماً به صورت ژنتیکی انتقال یافته باشد اکثر افراد مبتلا به بیماری پارکینسون دچار نوعی از بیماری هستند که علت مشخصی برای آن یافت نمی شود موارد ناشی از جهش ژنتیکی سموم ضربه به سر نرسیدن اکسیژن به مغز و مواردی که در اثر مصرف دارو ایجاد می شوند شیوع بسیار کمی دارند یک فرضیه آن است که بیماری پارکینسون می‌تواند بسیار یا حتی اکثر بیماران موجب بروز ترکیبی از موارد آسیب پذیری شناخته شده ژنتیکی نسبت به سموم محیطی شود. این فرضیه با موضوع عدم توزیع یکنواخت بیماری در تمام جوامع و متغیر بودن میزان بروز آن به شکل جغرافیایی هماهنگی دارد.

❌ در یک مطالعه، در افرادی که در تماس با آفت کش ها قرار داشتند میزان بوز بیماری‌پارکینسون ۷۰ درصد بیشتر از افرادی بود که با حشره‌کش ها مواجه نداشتند.

سمومی که در حال حاضر قویاً مرتبط با بیماری پارکینسون شناخته شده اند عبارتند از برخی آفت کش ها و فلزاتی مانند منگنز و آهن به ویژه آنهایی که اکسیژن واکنش رضا تولید می‌کند و یا نوروملانین متصل می شوند.

تشخیص

در حال حاضر آزمایش خاصی که بتواند به تشخیص بیماری پارکینسون کمک کند وجود ندارد و بیماری بر مبنای سابقه پزشکی و معاینه عصبی تشخیص داده میشود تنها ۷۵ درصد از مواردی که به صورت بالینی تشخیص داده شده‌اند با اتوپسی (نمونه برداری بعد از مرگ) تایید می شوند ممکن است علایم و نشانه های اولیه بیماری پارکینسون گاهی با آثار طبیعی ناشی از افزایش سن اشتباه شوند.

در این موارد باید مدتی فرد را از نظر پایه دار بودن علایم تحت نظر قرار داد معمولاً پزشکان بیماری را از نظر کشیده شدن پاها بر روی زمین و عدم حرکت بازوها و دست ها در هنگام راه رفتن مورد توجه قرار می دهند گاهی به منظور رد کردن سایر بیماری ها اسکن مغزی تست های آزمایشگاهی لازم درخواست می شود البته معمولاً سی تی اسکن و ام آر آی مغز افراد مبتلا به پارکینسون طبیعی است ممکن است درPET اسکن مغز بیماران پارکینسونی کاهش فعالیت دوپامین گانگلیا بازال دیده شود که این موضوع به تشخیص بیماری کمک می‌کند.

درمان

بیماری پارکینسون اختلال مزمنی است که به درمان وسیع شامل آموزش بیمار و خانواده وی خدمات حمایتی گروهی مراقبت بهداشتی عمومی فیزیوتراپی ورزش و تغذیه نیاز دارد در حال حاضر بیماری پارکینسون علاج قطعی ندارد ولی استفاده از تاریخ و عمل جراحی می تواند موجب بهبود علائم آن شود متداول ترین درمان دارویی این بیماری فرم های مختلف ال دوپا است

داروی مذبور پیش ساز دوپامین است و از سد خونی مغز عبور می کند دوپامین قادر به عبور از این سد میست از داروهای مقلد دوپامین مثل( بروموکریپتین پرگولید و لسورید) دارو های  دارنده مونوآمینو اکسید از -B  ( سلژیلین و راساژلین) دارو های آنتی کولینرژیک  مانند آرتان آمانتادین نوعی داروی ضد ویروس که می‌تواند دیسکینزی ناشی از مصرف داروها را تا ۷۰ درصد کاهش دهد نیز برای درمان بیماری پارکینسون استفاده می شود.

تازه ها

ژن درمانی بیماری پارکینسون در دست بررسی است برای ژن درمانی از یک ویروس غیر عفونت زا برای جلو و عقب بردن ژن در بخشی از مغز به نام هسته‌ای زیر تالاموسی استفاده می‌شود کاشت سلولهای بنیادی مهندسی شده از طریق ژنتیکی به منظور تولید دوپامین یا سلول های بنیادی تبدیل شونده به سلول های دوپامین ساز مورد استفاده قرار گرفته است

امروزه از عمل تحریک عمقی مغز که با قرار دادن الکترودهای مخصوص در داخل مغز صورت می گیرد برای درمان بیماری پارکینسون استفاده شده است DBS که با قرار دادن الکترودهای مخصوص در داخل مغز صورت می گیرد برای درمان بیماری پارکینسون استفاده شده استDBS نیاز به مصرف را کاهش میدهد و به کاهش لرزش آهسته شدن حرکات و مشکلات راه رفتن کمک می کند.

طب مکمل

تمرینات مرتب ورزشی شامل یوگا تای‌چی و رقص درمانی میتوانند موجب حفظ و بهبود تحرک انعطاف پذیری و دامنه حرکتی بیمار شوند غالباً پزشکان فیزیوتراپیستها تمرینهای پایه مانند بالا آوردن انگشتان پا در هر قدم حمل یک کیف نسبتاً سنگین به منظور کاهش خم شدگی بدن به یک طرف و محکم و حرکت دادن غذا در داخل دهان را توصیه می کنند

قبل از انجام ورزش باید بیمار از پزشک معالج خود برای این کار مجوز بگیرد پزشکان متخصص قلب و ارتوپد معمولاً باید در این باره تصمیم بگیرند بهتر از ورزش به صورت هوازی و در مدت های کوتاه تر ده تا بیست دقیقه آغاز شود و حداکثر به ۶۰ دقیقه ۳ تا ۵ روز در هفته برسد دوچرخه سواری و شنا به ویژه برای افراد مبتلا به مشکلات مفصلی و تعادل مناسب هستند

برای تمرینات قلبی عروقی از دوچرخه ثابت ارگومتری ساق و بازو، قایقرانی، شنا و پیاده روی استفاده می‌شود قبل از انجام تمرینات مربوط به انعطاف پذیری بدن بیمار باید بدن خود را با استفاده از نرمش های مخصوص گرم کند سرد کردن بدن پس از انجام تمرینات نیز ضروری است تمرینات باید با تمرکز بر گروه های عضلانی اصلی مانند عضلات لگن شانه و ساق پا انجام شوند.

🔴 درمانهای محافظ نورون درس در بررسیهای مربوط به درمان بیماری پارکینسون قرار دارند ولی هنوز در مرحله بررسی بالینی هستند این داروها می توانند نورون ها را در برابر مرگ سلولی ناشی از وجود بیماری محافظت کنند و در نتیجه پیشرفت بیماری را اهسته نمایند در حال حاضر این داروها عبارتند از داروهای آپوپتوتیک داروهایی که از مرگ برنامه ریزی شده سلول یا آپوپتوز جلوگیری می کنند

شامل CEP1347 وCTCT346، لازاروید ها، بیوانرژیتیک ها، داروهای ضد گلوتاماترژیک و گیرنده های دوپامین داروهایی که به طور بالینی مورد ارزیابی قرار گرفته اند عبارتند از سلژیلین و رازاژیلین، مقلد های دوپامین و کوآنزیم Q10 تقویت کننده کمپلکس I میتوکندریال.

🔴 متداولترین درمان اختلالات تکلمی بیماری پارکینسون درمان صدا به روش لی_سیلورمن است که موجب تقویت صدای بیمار می شود در یک مطالعه این نتیجه حاصل شد که یک ابزار الکترونیکی ایجاد کننده فیدبک شنوایی انحراف فرکانس FAF وضوح صدای بیماران مبتلا به پارکینسون را بهبود می بخشد.

⚠️نکته⚠️

🔻وجود استرس ها و تنش های عصبی ممکن است باعث تشدید موقت علائم بیماری پارکینسون شود ولی موجب به ایجاد این بیماری نمی شود.

🔺 در اکثر افراد مبتلا به بیماری پارکینسون مشکل مهمی به شمار نمی آید و هر چند که درد گردن کمر پا و دست کاملا شایع است سفتی مثل شانه به دلیل کاهش حرکت های خودکار ممکن از روی دهد و موجب مانع از حرکت دستها شود.

🔴 در بعضی از موارد بیماری پارکینسون چنانچه درمان دارویی بی اثر باشد ممکن است عمل جراحی ضرورت یابد پس از ۵ تا ۱۰ سال درمان با ال دوپا تحمل اغلب بیماران نسبت به درمان دارویی می یابد و داروهای خاموش‌روشن می‌شوند در بسیاری از بیماران درمان دارویی به طور فراینده دشوار می‌شود و یافتن رژیم دارویی که بتواند بدون ایجاد عوارض جانبی بیماری را به خوبی کنترل کند تقریباً غیرممکن خواهد شد.

در تعدادی از بیماران باید عمل جراحی با تمرکز بر Gpi یا STN انجام شود در صورت وجود شواهد زمان عقلی یا دیگر اختلالات شناختی و اختلالات تکاملی و بیماری سیستمیک جدی و نیز در سنین خیلی بالا انجام جراحی ممنوع است اگرچه پالیدوتومی نوعی جراحی که برای ایجاد ضایعاتی در گلوبوس پالیدوس انجام می‌شود و تالاموتومی نوعی جراحی که به منظور تخریب مجزای گروه‌های اختصاصی سلول ها در داخل تالاموس انجام می‌شود

به طور گسترده در سال‌های دهه ۱۹۵۰ انجام می شدند با روی کار آمدن لوودوپا در دهه ۱۹۶۰ این اعمال جراحی متروک شدند اما استفاده از جراحی به دلیل آن که بسیاری از بیماران با گذشت ۵ سال یا بیشتر از درمان دچار نوسان های حرکتی و دیس کنزی دارویی قابل ملاحظه می شدند دوباره احیا شد.

استفاده از عمل جراحی پالیدوتومی یا تالاموتومی با روی کار آمدن عمل تحریک عمقی مغز تا حد زیادی کاهش یافت و بیمارانی اختصاص داده شد که به دلایل اقتصادی قادر به استفاده از DBS نیستند.DBS کمتر تهاجمی و نسبت به عضو برداری برگشت پذیر تر است

امروزه DBS به وسیله سازمان غذا و داروی ایالات متحده FDA تایید شده است. در DBS الکترود هایی در داخل مغز قرار داده میشود الکترودها به وسیله الکتریکی کوچکی موسوم به مولد ضربان متصل می‌شوند که می‌توان آن را از خارج برنامه ریزی کرد این وسیله الکتریکی در قفسه سینه بیمار در زیر ترقوه کاشته می شود DBS می تواند نیاز به مصرف لوودوپا و داروهای مرتبط به آن را کاهش دهد که این موضوع موجب کاهش حرکات غیر ارادی دیسکنزی ناشی از لوودوپا میشود همچنین DBS به کاهش نوسان های نشانه ها و کاهش لرزش آهسته شدن حرکات و مشکلات راه رفتن کمک می کند.

برای آنکه DBS به خوبی موثر واقع شود باید دستگاه محرک را به دقت برنامه‌ریزی کرد باتری دستگاه باید هر چند سال یکبار با عمل جراحی تعویض شود پیوندهای سلولی تولیدکننده دوپامین کیفیت زندگی بیماران مبتلا به پارکینسون را بهبود نبخشیده‌اند هر چند سال مواردی از بهبود کیفیت زندگی در بیماران زیر ۶۰ سال دیده شده است یک مشکل مهم آزاد شدن مقادیر بیش از حد دوپامین به وسیله بافت پیوندی است که این موضوع موجب بروز دیستونی می‌شود بررسی های به عمل آمده در میمون های سبز آفریقایی نشان داده‌اند که ممکن است در آینده استفاده از سلول‌های بنیادی بدون ایجاد دیستونی فواید مشابهی به دنبال داشته باشد.

توجه!: این مطلب صرفا جنبه آموزشی دارد و برای استفاده از نسخه های آن  لازم است با پزشک یا متخصص مربوطه مشورت کنید.

منبع:

انجمن پزشکی بریتانیا /  British Medical Association – Family Medical Encyclopedia

اتمام مقاله/