انواع آلرژی با روش های درمانی

این مقاله در باره ی آتوپی، انواع آلرژی با روش های درمانی و راه های تشخیص آن، نشانه ها و علایم آن و…است.همچین شما می توانید مقالات بیشتری را در وبلاگ کامجوطب مطالعه کنید.

۱. آلرژی و انواع آن

آلرژی که به آن آتوپی هم گفته می‌شود یکی از اختلالات دستگاه ایمنی است که در برخی از شرایط روی می دهد نام آلرژی از واژه یونانی allos به معنی دیگر و ergein به معنی کار کردن مشتق شده و آتوپی هم واژه ای یونانی مرکب از a به معنی فاقد و topos به معنی مکان است آلرژی در واقع نوعی واکنش ازدیاد حساسیت بدن نسبت به مواد غالباً بی ضرری است که اکثر آنها به طور متداول در محیط حضور دارند

از هر سه نفر یک نفر در مقطعی از زندگی دچار معرفی می‌شود بیش از ۲۰ میلیون آمریکایی نسبت به عامل آلرژی زا یا هوا و عامل استنشاقی مانند دود سیگار گرد و غبار منازل و گرده گیاهان حساسیت دارند واژه آتوپی نیز نشان‌دهنده تمایل ارثی بدن به نشان دادن واکنش حساسیت بلافاصله مانند آسم یا رینیت وازوموتور به معنی موثر بر قطر رگهای خونی به دلیل وجود پادتن آنتی بادی در پوست و گاهی در جریان خون است.

آلرژی آتوپیک به نوعی از آلرژی گفته می شود که در افراد دارای استعداد ژنتیکی ازدیاد حساسیت به ماده آلرژی‌زا آلرژن های خاص بروز می کند که نمونه های آن عبارتند از آسم، تب یونجه، رینیت آلرژیک و آلرژی‌های غذایی. واکنش آلرژیک در برابر عوامل محیطی اکتسابی قابل پیش بینی و سریع هستند.

آلرژی یکی از چهار فرم ازدیاد حساسیت است و ازدیاد حساسیت نوع ۱ یا ازدیاد حساسیت فوری بلاواسطه نامیده می‌شود آلرژی با فعال شدن بیش از حد نوع خاصی از سلول های بافت همبند موسوم به ماست سل و بازوفیل ها در اثر ایجاد نوع پادتن آنتی بادی به نام ایمونوگلوبولین که منجر به بروز واکنش التهابی شدید می شود بروز میکند. ایمونوگلوبولین نوعی پروتئین موجود در پلاسمای خون است که به عنوان پادتن آنتی بادی برای فعال کردن واکنش آلرژیک عمل می کند در سرم خون ۵۰ درصد از بیماران مبتلا به اختلالات آلرژیک وجود دارد ایمونوگلوبولین ها  در ۵ گروه  IgD, IgE, IgG, IgM, IgA طبقه بندی می شوند.

آنتی بادی ر آژینیک IgE به معنی پادتن میانجی واکنش‌های ازدیاد حساسیتی هم گفته می شود به مقدار بسیار کم در سرما وجود دارند ولی در این افراد مبتلا به آلرژی مقدار آن ازدیاد می باید IgE به گیرنده‌های FC سطح سلول ها به ویژه سلول ماست سل ها و بازوفیلها اتصال می‌یابد و این کار از طریق بخش FC مولکول انجام می‌شود

در مراحل زودرس آلرژی یک واکنش ازدیاد حساسیت نوع I (نوع یک) برای نخستین بار در برابر عامل آلرژی زا (آلرژن) به وقوع می پیوندند و پاسخی را در نوع سلول ایمنی موسوم به لنفوسیت T بر می‌انگیزد لنفوسیت نوع T به گروه سلول های لنفوسیت T تعلق دارد که نوعی سیتوکاین موسوم به اینترلوکین تولید می‌کنند

سیتوکاین ها پروتئین های قیر پادتن هستند و به وسیله یک گروه سلولی در تماس با آنتی ژن اختصاصی آزاد می شوند و به عنوان واسطه های شیمیایی در تولید واکنش ایمنی عمل می کنند و اینترلوکین ۴ نوعی از سیتوکوین ها است که موجب تحریک تکثیر لنفوسیت های BوT فعال شده می شود

سلولهای T با لنفوسیت های B که نقش آنها تولید آنتی بادی ها پادتن ها است تعامل می کنند لنفوسیت ها نوعی گلبول سفید هسته‌ای بدون دانه هستند که به دو نوع بزرگ دانه دار و کوچک تقسیم می‌شوند که اکثر لنفوسیت های بزرگ دانه دار و نه همه آنها با نام سلول های کشنده طبیعی شناخته می شوند لنفوسیت های کوچک به دو نوع سلول های T و سلول های B تقسیم می‌شوند

لنفوسیت های T در ایمنی با واسطه نقش دارند و لنفوسیت های B عمدتاً مسئول ایمنی همورال ( ایمنی مرتبط با پادتن ها) هستند وظیفه سلول های T و B شناسایی آنتی ژن ها (پادگن ها)ی غیر خودی هستند

نشانه ها و علایم

بسیاری از آلرژن ها مانند گردوغبار یا گرده ی گیاهان ذرات هوازی هستند آلرژی نسبت به این مواد در مناطقی از بدن مانند چشم ها، بینی و ریه ها که با هوا تماس دارند به‌روز می‌کند به عنوان مثال طبیعی آنجه که اصطلاح علمی آن ریمیت آلرژیک فصلی است موجب تحریک مخاط بینی عطسه خارش و قرمزی چشم ها می شود

استنشاق مواد آلرژی زا می تواند منجر به بروز نشانه های ناشی از تنگ شدگی راه‌های هوایی انقباض برونش ها و افزایش تولید مخاط در ریه ها سرفه خس‌خس و تنگی نفس شود واکنش های آلرژیک ممکن است به وسیله غذاها نیش حشرات و داروهایی مانند آسپیرین و بعضی آنتی بیوتیک ها مانند پنی سیلین ایجاد شوند

نشانه های ناشی از آلرژی غذایی عبارتند: از درد شکم، نفخ، استفراغ، اسهال، خارش پوست و تورم پوست به شکل کهیر، نیش حشرات، آنتی‌بیوتیک‌ها و بعضی از داروها ممکن است واکنش آلرژیک سیستمیکی موسوم به آنافیلاکسی ایجاد کند آنافیلاکسی واژه ای یونانی به معنی محافظت است و به نوعی واکنش ازدیاد حساسیت نسبت به آنتی ژنی که بدن پیش از این با آن مواجهه داشته است گفته می شود

این واکنش با وساطت ایمونوگلوبین های E یا G روی می دهد و با ایجاد کهیر موضوع خارش تمام بدن ازدیاد دمای بدن و آنژیو اِدِم همراه است آنژیوادم به نوعی تورم پست و لایه زیر پوستی یا زیر مخاطی حاد بدون درد و کوتاه مدت در صورت، گردن، لب های حنجره، دست ها، پا ها، ناحیه تناسلی یا احشا گفته می‌شود در موارد شدید جدار رگ ها یکدیگر می خوابند کُلاپس عروقی و اسپاسم برونش، شوک، اغما و درنهایت مرگ روی می دهد در آنافیلاکسی ممکن است دستگاه گوارش دستگاه تنفس و گردش خون گرفتار شوند ممکن است آنافیلاکسی به طور ناگهانی یا تاخیری ایجاد شود.

Δ نکته! آلرژی های غذایی به ندرت موجب بروز واکنش های تنفسی {آسمی} یا رینیت میشوند.

✅ بیماران مبتلا به آلرژی شدید ایا افراد دارای سابقه آنافیلاکسی باید همیشه سرنگی کوچک حاوی آدرنالین را همراه داشته باشند بلافاصله آن را به خود تزریق کند.

عوامل مستعد کننده بروز آلرژی به دو گروه عوامل مربوط میزان خود فرد و عوامل محیطی تقسیم می‌شوند عوامل مربوط به خود فر عبارتند از توارث، جنسیت، نژاد و سن که از این میان توارث مهم‌ترین مورد به شمار می آید چهار عامل محیطی اصلی عبارتند از تغییراتی در تماس با بیماریهای عفونی در اوایل دوران کودکی آلودگی محیطی مقدار آلرژن و تغییرات رژیم غذایی خطر بروز حساسیت آلرژیک و آلرژی ها باسن تغییر می‌کند و بچه های کوچک بیش از همه در خطر ابتلا به آلرژی قرار دارند احتمال ایجاد آلرژی در پسرها از دخترها است ولی دختر ها بیش از پسرها به بعضی از انواع خاص آلرژی به خصوص آسم مبتلا می شوند.

تشخیص

قبل از آنکه بتوان تشخیص بیماری آلرژیک را تایید کرد باید به دقت سایر علل احتمالی نشانه‌های موجود را مورد ملاحظه قرار داد به عنوان مثال رینیت وازوموتور از بیماری‌هایی است که نشانه های آن با رینیت آلرژیک یکسان است و باید با روش های تخصصی این بیماری را از یکدیگر افتراق داد هنگامی که تشخیص آسم ری میدان آفلاکس یا بیماری‌های آلرژیک دیگر مطرح می‌شود روش‌های متعددی برای کشف عامل ایجاد کننده آلرژیک وجود دارد

آزمایش پوستی

برای ارزیابی وجود آنتی بادی های IgE اختصاصی آلرژن در تست‌های آلرژی خونی ترجیح دارد زیرا حساس و اختصاصی است و استفاده از آن ساده تر و قیمت آن پایین تر است برای آزمایش پوستی یکسری سوراخ یا خراش کوچک و ظریف و روی پوست بیمار ایجاد می کنند و مقادیر کمی از آلرژن های مورد انتظار و یا عصاره ی آنها مانند گرده گیاهان، علف پروتئین‌های هیره یا مایت عصاره بادام زمینی و غیره را بر روی قسمت هایی از پوست که با خودکار یا رنگ علامت گذاری شده قرار میدهند

باید جوهر یا رنگ مزبور را به دقت انتخاب نمود زیرا خود این مواد ممکن است موجب آلرژی شوند از یک وسیله کوچک پلاستیکی یا فلزی برای سوراخ کردن یا خراب شدن پوست استفاده می شود گاهی آلرژن ها به داخل پوست تزریق می‌شوند نقاط متداول برای انجام تست پوستی عبارتند از سطح داخلی ساعد و بیمار، چنانچه بیمار به ماده مزبور حساسیت داشته باشد

معمولاً طی ۳۰ دقیقه واکنش التهابی قابل مشاهده ایجاد خواهد شد که شدت آن از قرمزی خفیف پوست تا کهیر کامل متغیر است تفسیر نتایج تست پوستی معمولاً به وسیله متخصص آلرژی صورت می گیرد شدت آلرژی را بر اساس امتیاز دهی یک مثبت (+۱) تا چهار مثبت (+۴) تعیین می کنند علامت +/- معنی وجود واکنش بینابینی، +۱ به معنی واکنش خفیف و +۴ به معنی واکنش شدید است

متخصصان آلرژی قطر واکنش را اندازه گیری و ثبت می کنند اگر بیمار به دلیل وجود واکنش آنافیلاکتیک خطرناک و تهدید کننده حیات به متخصص آلرژی مراجعه کرده باشد بعضی از این متخصصان ترجیح می‌دهند پیش از آزمایش پوستی از آزمایش خون استفاده کند ممکن است در موارد وجود آلرژیک گسترده پوستی یا در صورتی که بیمار در چند روز اخیر از آنتی هیستامین ها استفاده کرده باشد از تستهای پوستی استفاده نشود

روشهای تشخیص وجود آلرژی

نسبت به مواد اختصاصی نیز مورد استفاده قرار می گیرد یکی از روش های اندازه گیری مقدار IgE تام است که در آن میزان IgE موجود در سرم بیمار تعیین می شود

این کار را می‌توان از طریق روش ایمونواسی, رادیومتریک, کلریمتریک, و فلور متریک انجام داد. ایمونواسی یا عیار سنجی ایمونولوژیک تعیین کمّی مواد آنتی ژنی به کمک روشهای سرولوژیک مانند ایمونوفلورسان، رادیوایمونواسی و غیره است به کارگیری ایزوتوپ های رادیواکتیو از روشهای کلر میتریک یا فلورومتریک استفاده میشود.

توجه!: این مطلب صرفا جنبه آموزشی دارد و برای استفاده از نسخه های آن  لازم است با پزشک یا متخصص مربوطه مشورت کنید.

منبع:

انجمن پزشکی بریتانیا /  British Medical Association – Family Medical Encyclopedia

اتمام مقاله/