کامجوطب کوشا | فروش ، تولید و واردکننده تجهیزات پزشکی
کامجو طب کوشا 
این مقاله راجع به بیماری یبوست و راه های درمانی آن از دو روش گیاهی و شیمیایی به شما اطلاعات مفیدی میدهد پس با ما همراه باشید تا آخر مقاله همچین شما می توانید مقالات بیشتری را در وبلاگ کامجوطب مطالعه کنید.
یبوست(constipation)
یبوست (constipation) عبارت است از کمتر بودن دفعات اجابت مزاج سه بار در هفته معمولاً در یبوست مدفوع سفت خشک و کم است چون است و دفع آن دشواری و گاهی با در صورت می گیرد.
یبوست یکی از شایع‌ترین مشکلات دستگاه گوارش است و بیش از ۴ میلیون آمریکایی مبتلا به آن هستند اکثر افراد مبتلا به یبوست در زنان و افراد بالای ۶۵ سال تشکیل می دهند.
زنان در دوران بارداری و پس از زایمان به طور شایع تجاری یبوست‌میشود پوست پس از عمل جراحی نیز شایع است.
یبوست هنگام ایجاد میشود که روده بزرگ (کولون) به میزان بیش از حد آب مدفوع را جذب میکند و یا انقباض عضلات کولون به آهستگی و به طور ضعیف صورت می‌گیرد و در نتیجه مدفوع سفت و خشک میشود.
علل شایع ایجاد یبوست عبارتند از:
ناکافی بودن مقدار فیبر رژیم غذایی شایع ترین علت یبوست کمبود فیبر و رایج بودن چربی مانند پنیر و تخم مرغ و گوشت در رژیم غذایی است. ناکافی بودن مایعات مصرفی فقدان فعالیت فیزیکی، مصرف داروها مانند مسکن ها به ویژه از نوع مخدر، آنتی اسیدهای حاوی آلومینیوم و کلسیم، داروهای فشار خون، داروهای ضد فشار خون مانند مسدود کننده های کانال کلسیم، داروهای ضد بیماری پارکینسون داروهای ضد اسپاسم،
داروهای ضد افسردگی مکمل های آهن داروهای مدر و داروهای ضد تشنج تغییر در نحوه زندگی (مثلاً در دوران بارداری در سنین بالا در هنگام مسافرت )سوء مصرف ترکیبات مثل (به دلیل ایجاد عادت مصرف طولانی آنها موجب یبوست میشود) سوء مصرف ترکیبات مسهل به دلیل ایجاد عادت مصرف طولانی آنها موجب یبوست میشود.
عدم توجه به دفع مدفوع و تاخیر انداختن آن اختلالات عصبی مثل ام اس، پارکینسون ،سکته مغزی، آسیب نخاعی، اختلالات متابولیک و بیماری های غدد درون ریز (مثل دیابت،اورمی، ازدیاد کلسیم خون، کم کاری تیروئید) و بیماری های سیستمیک موثر بر اعضای بدن مانند آمیلوییدوز، لوپوس و اسکلرودرما) انسداد چسبندگی تومورها و برخی بیماری‌های دیگر کولون و رکتوم، یبوست بدون علت شناخته شده و غیر عضوی.
سندروم روده تحریک پذیر(IBS) به طور جداگانه طبقه‌بندی میشود. یا پوست بدون علت شناخته شده به درمان استاندارد پاسخ نمی دهد و ممکن است ناشی از اختلال کنترل هورمونی عصبی و عضلانی در کولون،رکتوم یا مقعد باشد. یبوست غیر عضوی (عملکردی) هنگامی ایجاد می شود که روده سالم است ولی به طور صحیح کار نمی‌کند این نوع پوست اغلب ناشی از ضعف در عادات رژیم غذایی و نحوه زندگی است و در کودکان و بزرگسالان را بیش از همه در زنان روی می دهد. در سندروم روده تحریک پذیر (IBS) علاوه بر یبوست درد و نفخ نیز وجود دارد.
تشخیص
تشخیص یبوست بر اساس سابقه بیماری مدت یبوست تعداد دفعات اجابت مزاج قوام مدفوع وجود یا فقدان خون‌درمدفوع غذایی داروهای مصرفی و میزان فعالیت بیمار و معاینه فیزیکی( معاینه رکتوم با انگشت، آزمایش خون و تیروئید) و آزمایش خون بیش از نظر اندازه گیری کلسیم سرم یا رد اختلالات التهابی متابولیک و سایر موارد صورت می گیرد.
آزمایش باریم انما یعنی تنقه باریم و انجام رادیوگرافی از رکتوم و کولون، آزمایشهای عملکرد مقعد و رکتوم و رادیوگرافی هنگام دفع مدفوع در مورد وجود نشانه های شدید یا تغییرات ناگهانی در تعداد دفعات اجابت مزاج یا در صورت وجود خون در مدفوع انجام میشود.
به دلیل افزایش بروز سرطان کولون و رکتوم در سنین بالا رادیوگرافی تنقیه باریم و نیز سیگموییدوسکوپی یا کولونوسکوپی برای رد موارد مزبور ضرورت دارد آزمایش مانومتری مقعد و رکتوم منظور بررسی عملکرد اسفنکتر و عضله مقعد انجام میشود رادیوگرافی هنگام دفع مدفوع (دِفِکوگرافی defecography) ناهنجاری های دفع مدفوع و اختلالات مقعد و رکتوم و انقباض و شل شدن عضله رکتوم را بررسی میکند
درمان
درمان یبوست در اکثر موارد با استفاده از تغییر رژیم غذایی و نحوه زندگی از جمله مصرف روزانه ۲۰ تا ۳۵ گرم فیبر را محدود کردن غذاهای کم فیبر یا بتونی به نوشیدن آب و سایر مایعات میزان کافی ورزش روزانه مصرف مسهل مدت کوتاه و در پوست شدید و مقاوم یا استفاده از تنقیه انجام می شود داروهای مثل انواع مختلف دارند و تشخیص نوع لازم برای بیماران مختلف به وسیله پزشک صورت می گیرد.
عوارض یبوست عبارتند از:
بواسیر ( هموروئید) و شقاق ( فیشر مقعد که عبارت است از پارگی پوست اطراف مقعد در اثر کشیده شدن عضله اسفنکتر مقعد به وسیله مدفوع سفت) هموروئید یا شقاق مقعد می توانند موجب خونریزی از رکتوم به صورت دیده شدن خون روشن بر روی سطح مدفوع شوند.
درمان‌هموروئید عبارت است از نشستن در وان آب گرم، کمپرس با یخ و مالیدن کرم مخصوص به ناحیه مبتلا درمان شقاق با کشیدن عضله اسفنکتر یا برداشتن بافت یا پوست ناحیه مبتلا با استفاده از عمل جراحی و نیز مالیدن پماد های شل کننده اسفنکتر مقعد صورت می گیرد.
گاهی مقدار کمی از لایه مفروش کننده روده بزرگ در اثر یبوست و زور زدن شدید هنگام اجابت مزاج از مقعد خارج میشود آن بیرون آمدن پرولاپس رکتوم گفته میشود که می‌تواند ترشح مخاط از مقعد را به همراه داشته باشد معمولاً برطرف کردن علت پرو لاپس تنها درمان لازم را تشکیل میدهد.
پرولاپس شدید یا مزمن به عمل جراحی برای تقویت و محکم کردن عضله اسفنکتر مقعد یا ترمیم لای خارجی شده نیاز دارد. گاهی یبوست موجب متراکم شدن مدفوع در کولون و رکتوم میشود به نحوی که انقباض معمولی و کولون قادر نیست آن را دفع کند برای رفع این اشکال باید از ابتدا از طریق خوردن روغن معدنی و تقیه آن مدفوع نرم تر شود سپس پزشک با وارد کردن یک یا دو انگشت به داخل مقعد به آرامی مدفوع را خارج می کند.
گاسترو آنتریت ویروسی
گاسترو آنتریت ویروسی نوعی عفونت روده ای ناشی از ویروس های مختلف است این بیماری بسیار مسری است و دومین بیماری شایع ایالات متحده به شمار می‌آید و هر سال میلیون‌ها نفر را مبتلا میکند. بیماری معمولاً بدون عارضه بهبود می‌یابد ولی در مواردی که بیمار قادر به خوردن مایعات کافی برای جبران این مقدار مایع از دست رفته از راه استفراغ اسهال نباشد این وضعیت به ویژه در شیرخواران بچه های کوچک افراد مسن و اشخاص مبتلا به ضعف سیستم ایمنی دیده می شود گاستروآنتریت ویروسی به مشکل جدی تبدیل خواهد شد.
نشانه ها و علایم
وجود اسهال آبکی و استفراغ، سردرد تب و لرز و درد شکم. معمولاً علائم ۴ تا ۴۸ ساعت پس از تماس با ویروس ظاهر و ۱ تا ۲ روز بعد برطرف می‌شوند ولی گاهی تا ۱۰ روز ادامه می یابند. روتا ویروس ها شایع ترین علت گاستروآنتریت ویروسی در شیرخواران ۳ تا ۱۵ ماهه و نیز کودکان زیر پنج سال هستند.
سایر ویروس های عامل گاسترو آنتریت عبارت اند از : آدنو ویروس ها ،کالیسی ویروس‌ها و آسترو ویروس ها.
تشخیص
تشخیص به وسیله پزشک و از طریق بررسی و علایم و انجام معاینه و دستورات لزوم آزمایش مدفوع از نظر وجود روتا ویروس یا رد وجود باکتری ها یا انگل ها صورت می گیرد در حال حاضر آزمایش روتین برای تشخیص سایر ویروس‌های عامل گاستروانتریت وجود ندارد.
نکته به جز واکسن جدیدی که برای روتا ویروس ساخته شده و رو تاتِک نام دارد واکسن دیگری برای گاز را آنتریدی روسی ساخته نشده است این خوراکی برای نوزادان ۶ تا ۳۲ هفته در سال ۲۰۰۶ از سوی سازمان غذا و داروی ایالات متحده(FDA) مورد تایید قرار گرفت.
درمان
درمان خاصی برای اکثر انواع گاستروآنتریت ویروسی ضروری نیست و بیماری در مدت کوتاهی خود به خود بهبود می‌یابد آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان این نوع گاستروانتریت موثر نیستند هدف اصلی درمان عبارت است از :
کاهش نشانه و پیشگیری سریع از ایجاد کم آبی بدن در صورت وجود علائم کم آبی بدن مبحث اسهال باید بیمار به پزشک مراجعه نمایند اقدامات زیر به کاهش علائم گاستروآنتریت ویروسی کمک می کنند: چند ساعت غذا نخوردن، خوردن مقدار کمی مایعات صاف شده یا مکیدن مقدار یخ در صورت وجود استفراغ خوراندن محلول های الکترولیتی (مثل او ، آر. اس) نوزادان و کودکان شروع تدریجی مصرف غذا ابتدا با غذاهای صاف شده و نرم عدم مصرف لبنیات و کافئین تا بهبودی کامل استراحت زیاد. پیشگیری
شستن کامل دستها به مدت ۲۰ ثانیه پس از اجابت مزاج یا بعد از تعویض پوشک شیرخوار شستن کامل دستها به مدت ۲۰ ثانیه قبل از خوردن غذا ضدعفونی کردن سطوح آلوده به خوردن غذاها یا نوشیدنی هایی که ممکن است آلوده باشند موجب پیشگیری می شود.
روش درمان از طریق دارو های گیاهی
روش های که می توان یبوست را برطرف کرد
از ملین های محرک مثل گیاهان بیزاکودیل و روغن کرچک و… که باعث تحریک روده می شود پرهیز کنید.
از سبوس گندم که کارساز و بسیار ارزان است استفاده کنید زیاد ورزش کنید حداقل نیم ساعت در روز پیاده روی کنید هنگام احساس مدفوع آن را به تعویق نیاندازید چون هرچه بیشتر در روده به مانند آب بیشتری از دست می دهد و مشکل در دفع ایجاد می کند.
از غذاهای الیافی زیاد استفاده کنید از قبیل سبزی‌های تازه میوه سیب‌زمینی سبوس غلات و گردو و امثال آن که مقدار هستند .از مصرف چربی و غذاهای تصفیه نشده پرهیز کنید از مایعات زیاد استفاده کنید سعی کنید که ۸ تا ۱۰ لیوان در روز آب بنوشید.
آلو واقعاً کارساز است با خیساندن آن در آب می توان یا یبوست را رفع کرد از خوراکی‌هایی که ضد یبوست است بیشتر استفاده کنید.
مانند انگور، انگور با پرتقال، انگور با توت فرنگی ،انگور با گیلاس، انجیر خشک، انجیر آب انداخته، مربای انجیر، کمپوت انجیر، سیب درختی با پوست، گیلاس، آب هویج صبح ناشتا ،خربزه، برگه زردآلوی خیسانده، آلوی خشک، ذرت، گلابی، پرتقال با آلو، پرتقال با زردآلو و پرتقال با خربزه ،پرتقال با گلابی، کاهو، شاه توت صبح ناشتا، کرفس، کلم ،کلم قمری، گوجه فرنگی، میوه های ترش،تره، شوید ،خاکشیر جوشیده، ترخون، اسفناج، تخم ترشک، دم کرده تمر هندی، قلقاسی، لعاب به دانه، عسل روغن زیتون.
درضمن از خوراکی‌هایی که ایجاد یبوست می کند مانند:
لوبیا، برنج، بیسکویت ،خردل، نان سفید، الکل، ادویه جات، سیب زمینی سرخ شده، چیپس، ماکارونی، شیرینی های قنادی، شکلات، موز ،شاه بلوط بو داده ،خرمالو، تخم مرغ ،خامه ،پنیر مانده ،کنسروها ،انواع ساندویچ و پیتزا، شیر جوشانده شده، گوشت خرگوش، ماهی های بزرگ، ضمناً بد جویدن غذا نیز ایجاد یبوست خواهد کرد.
شما بهتر است اول امتحان کنید و بفهمید که علت ثقل و یبوست معده اسیر توبت و سردی است یا از گرمی و حرارت برای اینکار توجه و تمرکز کنید که قبل از آن چه غذاهایی مصرف شده است به پی ببرید که ثقیلی معده از کدام است تا زودتر و بهتر بتوانید به علاج آن بپردازید.
نحوه معالجه آن نیز از این قرار است:
- شربت ریوند یا شربت انجیر یا تمرهندی سکنجبین یا هرشب که قبلاً در آب خیسانده شده باشد مصرف کنید.
- هفت صبح و عصر یک مثقال گل‌گاوزبان را دم کنید و آب آن را شیرین و بنوشید.
- تمر هندی و انجیر خشک از هر کدام ۲۰۰ گرم آلوچه خشک و شکر از هر کدام ۲۵۰ گرم همه را مخلوط کنید و بپزید به صورت مربا درآید سپس گل نیلوفر ۱۰ گرم و گل بنفش ۲۰ گرم هر دو را بکوبید و با مرباها مخلوط کنید هر شب هنگام خواب یک قاشق غذاخوری میل کنید و اگر بازی بوست مقاوم بود و رفتن شده گرم مغز فلوس را نرم بسایید و با مربا ها مخلوط کنید و ادامه دهید.
- سنا مکی و گل گاوزبان، تاجریزی و تخم ختمی از هر کدام ۱۰ گرم گل محمدی و گل بنفشه از هر کدام ۱۵ گرم عناب ۳۰ گرم مویز ۱۰۰ گرم و آلوچه ۲۵۰ گرم همه را بجوشانید بعد آب آن را صاف کنید با ۲۵۰ گرم شکر مجدداً بجوشانید تا به صورت شربت درآید سپس ۲۵ گرم شیر خشت و ۵۰ گرم ترنجبین شیری که شده را در آن حل کنید و روزی سه قاشق غذاخوری از آن را میل کنید.
- مقداری شیرخشت و ترنجبین را شیره کش کنید بعد با روغن بادام شیرین مخلوط و شب ها هنگام خواب مقداری از آن را میل کنید.
- پودر شیرین بیان ۲۰ گرم گل بنفشه ۱۵ گرم مویز ۱۰۰ گرم و انجیر خشک ۲۰۰ گرم همه را بجوشانید و هر شب هنگام خواب یک فنجان از آب آن را بنوشید.
- گل محمدی ۱۰ گرم، گل گاوزبان و گل خطمی و گل بنفشه و تاجریزی از هر کدام ۲۰ گرم، مویز و تمر هندی از هر کدام ۱۰۰ گرم انجیر خشک را بجوشانید بعد آن را صاف و مجدداً روی آتش ملایم بجوشانید تا قوام آید سپس از گل قند و ترنجبین از هر کدام ۵۰ گرم و شیرخشت ۳۰ گرم در آن شربت حل کنید و روزی سه قاشق غذاخوری از آن را میل کنید.
- ۳۰ گرم تلخون را در یک لیتر آب بجوشانید و آب آن را بخورید.
- ۱۰ گرم تخم اسفناج را در یک فنجان آب جوش دم کنید و آب آن را میل کنید.
- یک کیلو هویج رنده شده را در یک لیتر آب بجوشانید از صافی رد کنید و آب آنرا بخورید.
- صبح ناشتا مقدار زیادی انگور بخورید.
- ۶۰ گرم کاهو را با یک لیتر آب بجوشانید و آب آن را مصرف کنید.
- ۲۰ گرم برگ یا گل همیشه بهار تازه را در یک لیتر آب به جوش ۲۰ دقیقه دم کنید بعد آب آن را صاف و با عسل شیرین سازید بعد از هر غذا یک فنجان بنوشید.
- پوست یک عدد پرتقال یا نارنج تازه را بجوشانید و آب جوشانده آن را دور بریزید در ظرف ۲۰ گرم قند یا شکر و یک لیتر آب بریزید پوسته ها را در آن قرار دهید و پس از ۲۰ دقیقه جوشاندن بگذارید تا سرد شود و قبل از صبحانه آب آن را بخورید.
- وانی را پر از آب سرد کرده و تمام بدن را بدون پاها در آن بگذارید به مدت ۵ تا ۳۰ دقیقه در آن بنشینید و با حوله تر ملایم شکم خود را ماساژ دهید و پس از بیرون آمدن خود را کاملاً با آب خشک و در بستر استراحت کنید.
- ۵۰ گرام چغندر را در یک لیتر آب بپزید و آب آن را بنوشید
- ۱۵ گرم تخم رازیانه را در یک لیتر آب جوش دم کنید و با هر غذا یک فنجان آب آن را بنوشید.
- کاهو کرفس هویج و گل کلم خام را ریست کنید آب گوجه فرنگی خام به آن اضافه کنید همراه با غذاهای خود بخورید.
- سه عدد انجیر خشک را تکه تکه کنید و با ۱۲ عدد کشمش در یک لیوان شیر بجوشانید و صبح ناشتا بخورید.
توجه!: این مطلب صرفا جنبه آموزشی دارد و برای استفاده از نسخه های آن لازم است با پزشک یا متخصص مربوطه مشورت کنید.
منبع:
انجمن پزشکی بریتانیا / British Medical Association – Family Medical Encyclopedia
اتمام مقاله/
