پوست و وظیفه آن

پوست، از اعضای منحصر به فرد بدن است و در بزرگسالان با سطحی حدود۱/۸ مترمربع،تقریباً ۱۵درصد کل وزن بدن را به خود اختصاص می‌دهد نخستین خط دفاعی بدن، پوست است.

شما می توانید مقالات بیشتری را در وبلاگ کامجوطب بخوانید.

وظیفه پوست

پوست، حرارت بدن را تنظیم می‌کند و در ایجاد حس لامسه نقش مهمی دارد .

مو علاوه بر ایجاد زیبایی محافظت از پوست سر در برابر عامل مختلف را نیز بر عهده دارد.

مو مانند درخت علاوه بر آنچه که در ظاهر دیده می شود دارای قسمت هایی در زیر پوست است که هنگامی قابل مشاهده می شود که تبدیل به بافت مرده (شبیه به نوک ناخن) شده است.

ناخن ها مهارت کارهایی را که با انگشتان انجام می‌شود و نیز حفاظت از انگشت ها را بر عهده دارند.

آناتومی پوست

پوست بزرگترین عضو بدن است و به شکل غشایی مستحکم و انعطاف پذیر تمام سطح آن را می پوشاند پوست از لایه ضخیمی از بافت همبند موسوم به (پوست حقیقی) (dermis، درم) تشکیل می شود .

بر روی آن لایه دیگری به نام (روپوست)(epidermis ;اپیدرم) قرار می‌گیرد که خود از پنج لایه سلول تشکیل شده است.

رنگ پوست

پوست افراد بر حسب مقدار ماده (ملانین) (melanin; رنگدانه) موجود در اپیدرم متغیر است تفاوت های ژنتیکی مقدار ملانین را مشخص میکنند.

پرتوهای فرابنفش خورشید تولید ملانین را تحریک می کنند و این ماده به طور همزمان با جذب پرتوهای مزبور موجب تیره شدن رنگ پوست میشود.

پوست به شکل تعدیل شده در بخش‌های مختلفی با نام مخاط یا (غشای مخاطی) (mucous mem-brane)، مثلاً در لایه مفروش کننده مِهبَل (واژن)، مثانه، ریه، روده ،بینی و دهان ادامه می‌یابد.

غشای مخاطی فاقد لایه بسیار کراتینی پوسته خارجی بدن است پوست علاوه برپوشاندن و محافظت از اعضای بدن، با پراکنده کردن گرمای حاصل از افزایش جریان خون در رگ های خونی و ایجاد سطحی برای تبخیر عرق با سرد شدن بدن در موارد بالا رفتن دما موجب خنک شدن بدن می‌شود.

با کاهش دما رگهای خونی تنگ می شوند و تولید عرق کاهش می یابد.

بیرونی ترین لایه پوست

اپیدرم ( روپوست)، بیرونی ترین لایه پوست و لایه بدون رگ است و ضخامت آن به ۷%تا ۱/۴ میلی متر می رسد این لایه در سطوح کف دست و کف پا از داخل از پنج لایه به اسامی(لایه قاعده ای) (متشکل از سلول های استوانه ای که به صورت عمودی قرار گرفته اند).

لایه سلول های خاردار (متشکل از سلولهای چند وجهی مسطح دارای زائده های کوتاه)، لایه دانه دار(متشکل از چند لایه سلول شفاف دارای هسته های نامشخص و یا بدون هسته) ولایه شاخی (شامل سلولهای سطح و شاخی شده و بدون هسته)ساخته می‌شود.

معمولاً در اپیدرم سطح عمومی بدن لایه شفاف وجود ندارد عمیق ترین لایه اپیدرم یعنی لایه قاعده‌ای، لایه های دستهایت را به بافت های زیرین متصل و محکم می‌کند که با سلول های جدیدی می سازد که جانشین سلولهایی که در اثر خراشیدگی از دست رفته اند می شود.

سلول های هر لایه به دنبال بالغ شدن به طرف بالا مهاجرت می‌کنند و بر روی لایه قاعده ای، لایه سلول های خاردار قرار گرفته است.

سلول ها با مهاجرت به لایه بعدی یعنی لای دانه دار به شکل مسطح در می آیند و موازی باسطح پوست قرار می گیرند. لایه ای از نوار بافتی  یکنواخت و نازک و شفاف با نام لایی روش (شفاف) بر روی های دانه دار قرار گرفته است.

خارجی ترین لایه،یعنی لایه شاخی از پلاک های پوسته پوسته وسنگفرشی شامل سلول های مرده حاوی کراتین ( چه نوعی پروتئین ضد آب است ظرف چند روز،سخت می شود) تشکیل شده است.

این لایه شاخی در نواحی از بدن که بیشتر در معرض خراشیدگی قرار دارند مانند کف دست و پا ضخیم و در مناطق محفوظ تر نازک است لایه های اپیدرم در مجموع ۵% تا ۱/۱ میلی متر ضخامت دارند.

نام های دیگر لایه اپیدرم

لایه اپیدرم،کوتیکول(cuticle) نیز نامیده می شود پوست حقیقی( دِرم) از یک لایه نازک در بیرون و یک لایه شبکه ای متراکم که از لای اول ضخیم تر و عمقی تر است تشکیل می شود.

دِرم حاوی شبکه رگ های خونی و لنفی، رشته های عصبی، پایانه های اعصاب حسی ،چربی، فولیکول‌های مو ،غدد سباسه ( غدد ترشح کننده چربی و مواد زاید و مواد زاید اپی تلیومی) مجاری غدد عرق، رشته های عضله صاف، رشته های قابل ارتجاع (الاستین) و کلاژن فراوان است.

رشته های الاستین و کلاژن موجب کش سانی و استحکام پوست می شوند.

اتمام مقاله/